Od lat rozwijane są badania umożliwiające prognozowanie terminów i skali przyszłych erupcji oraz ich następstw. Podstawą tych badań jest wszechstronny, ciągły monitoring czynnych obecnie wulkanów i obszarów aktywnych wulkanicznie. Monitoring prowadzą instytuty wulkanologii, obserwatoria wulkaniczne, różnego typu centra (np. poszukiwań wulkanicznych, teleobserwacji informacyjnej) i służby wulkanologiczne.

Wyrzucenie do stratosfery olbrzymich ilości dwutlenku siarki, które następuje podczas erupcji silnie eksplozywnych, może doprowadzić do globalnego ochłodzenia klimatu na kilka lat oraz do uszczuplenia warstwy ozonowej.

Około 5% ogółu tsunami jest wywołanych działalnością wulkaniczną lub jej bezpośrednimi skutkami, a ofiary wulkanicznych tsunami stanowią 16,9% ofiar tej działalności.