26 października, w godzinach wieczornych, nastąpiły dwa silne wstrząsy (5,5 i 6.1 M) w rejonie miasta Macerata w środkowych Włoszech, powodując wiele zniszczeń w regionie Marche.
30 października, po siódmej rano, w miejscowości Nursja w Apeninach nastąpiły wstrząsy o sile 6,6 M - najsilniejsze, jakie odnotowano we Włoszech w ciągu ostatnich 36 lat. Hipocentrum znajdowało się na głębokości 10 kilometrów pod powierzchnią ziemi. Runęło wiele domów mieszkalnych i zabytków, w tym bazylika św. Benedykta w Nursji - patrona Europy. Na zboczu znajdującej się nieopodal epicentrum góry Monte Vettore powstały spękania. Istnieje więc obawa, że wstrząsy wtórne uruchomią osuwisko.
Lokalizacja trzęsienia ziemi w dniu 30 października 2016 r. na tle tektonicznym. Źródło: U.S. Geological Survey, http:// earthquake.usgs.gov/
Oba zdarzenia wystąpiły na uskoku o biegu NW-SE znajdującym się w środkowych Apeninach i zostały uznane za wstrząsy wtórne po trzęsieniu ziemi z 24 sierpnia 2016 r. (o sile 6,2 M), które nawiedziło miejscowość Amatrice, leżącą ok. 30 kilometrów na południe od Nursji. Zginęło wówczas 300 osób.
Przyczyną aktywności sejsmicznej w regionie Morza Śródziemnego jest kolizja dwóch wielkich płyt tektonicznych – euroazjatyckiej i afrykańskiej. Płyta afrykańska wsuwa się pod euroazjatycką w tempie ok. 4-10 mm na rok. Proces ten, trwający już od 50 milionów lat, doprowadził do zamknięcia Oceanu Tetydy, którego resztką jest Morze Śródziemne. Z tej samej przyczyny jeszcze większą aktywność sejsmiczną odnotowuje się w południowej Grecji i w strefie uskoku anatolijskiego w Turcji.
Najbardziej poszkodowane są regiony Marche i Umbria, ale wstrząsy były odczuwalne także w Rzymie. Na szczęście brak ofiar śmiertelnych, jednak 40 tysięcy osób zostało pozbawionych dachu nad głową. Trwa ewakuacja poszkodowanych.
W ostatnich dniach zanotowano już kilkaset drobnych wstrząsów wtórnych. Prognozy sejsmologów wskazują, że kolejne mogą wystąpić najbliższych tygodniach i miesiącach.
mgr Magdalena Mizerska
Państwowy Instytut Geologiczny