W plejstocenie (2,6 mln – 11,7 tys. lat temu) nastąpiła epoka lodowcowa, która być może trwa do dziś. Zmiany klimatu były drastyczne. W ciągu niespełna jednego miliona lat lądolód kilkakrotnie pokrywał półkulę północną do 50° szerokości geograficznej, a następnie wycofywał się do okolic podbiegunowych.

Badania i obserwacje geologiczne wskazują na narastanie procesów niszczenia polskiego wybrzeża. Głównymi czynnikami sprawczymi są wzrost poziomu morza, a przede wszystkim okresowy wzrost siły i częstotliwości sztormów.

To jeden z najcieplejszych okresów klimatycznych w historii Ziemi. Dwutlenku węgla było w atmosferze ziemskiej trzykrotnie więcej niż obecnie. Strefa lasów liściastych przekraczała koło podbiegunowe. Bujnie rozwijająca się na całej planecie roślinność zaspokajała głód ważących wiele ton dinozaurów.

Wspólne początki i relacje klimatu i biosfery na Ziemi były bardzo trudne. Warunki do życia zmieniały się tak drastycznie, że trudno dziś ocenić, co było większym cudem – narodziny pierwszych form życia, czy to, że przetrwały one do naszych czasów.

W środku upalnego lata 2010 r. geolodzy z Państwowego Instytutu Geologicznego odkryli w Polsce prawdziwą wieczną zmarzlinę, taką samą jak na Syberii czy na Alasce. Niestety, zamarznięte skały zobaczyć będzie trudno – zalegają 357 metrów pod ziemią!

Ostatnie 66 mln lat to czas intensywnych, kilkakrotnych zmian klimatycznych i przejście od warunków świata cieplarnianego, bez pokryw lodowych (greenhouse) do świata zlodowaconego (icehouse), w którym rozwinęły się lądolody, najpierw na Antarktydzie, a potem na biegunie północnym.

Zastosowanie nowej metody badań umożliwiło prześledzenie przebiegu gwałtownego ocieplenia klimatu sprzed ok. 183 mln i lepsze rozpoznanie formacji skalnej, która się wówczas osadzała, a dziś jest kluczowa dla możliwości podziemnego składowania, na głębokości ponad 1000 m.

Wyrzucenie do stratosfery olbrzymich ilości dwutlenku siarki, które następuje podczas erupcji silnie eksplozywnych, może doprowadzić do globalnego ochłodzenia klimatu na kilka lat oraz do uszczuplenia warstwy ozonowej.

Zmiany klimatu w najmłodszej epoce w dziejach ziemi, choć niewielkie, miały znaczący wpływ na historię ludzkości - stawały się przyczyną upadku, ale i rozkwitu pierwszych cywilizacji.

Jednym ze skutków globalnego ocieplenia może być katastrofalny wzrost poziomu mórz i oceanów. Aby ocenić zagrożenie, polscy geolodzy odtwarzają zmiany poziomu Bałtyku, jakie zachodziły w niedalekiej przeszłości...