A+ A A-

Erupcje subglacjalne są wielofazowe. W ich wyniku powstają wulkany o urwistych zboczach i z płaskim wierzchołkiem, zwane tujami.

Pierwsza faza przypomina erupcje głębokomorskie, a jej produktami są lawy poduszkowe i hyaloklastyty. Po utworzeniu się jeziora wskutek wytopienia lodu nad lawą, a także dzięki zmniejszeniu ciśnienia nadkładu, druga faza erupcji odbywa się w stylu surtsejskim, a jej produktami są przede wszystkim hyaloklastyty i materiały piroklastyczne. Podczas tej fazy jezioro zanika, bowiem jego wody częściowo wyparowują, a częściowo przelewają się przez brzegi krateru. Kolejna faza erupcji przypomina erupcje strombolijskie bądź też inny typ erupcji zdominowanych przez wylewy law.

Erupcje subglacjalne są szczególnie rozpowszechnione na Islandii, w Ameryce Południowej i na Alasce. Zarówno te erupcje, jak też same wulkany podlodowcowe, wydzielając ciepło, powodują na szeroką skalę wytapianie lodu, co jest przyczyną katastrofalnych powodzi i laharów.

Tuja Herðubreið, Islandia, 2005. Źródło: Wikimedia CommonsTuja Herðubreið, Islandia, 2005. Źródło: Wikimedia Commons

dr Elżbieta Jackowicz
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Erupcje hawajskie

Do erupcji hawajskich zalicza się wylewy law bazaltowych w warunkach subaeralnych. Są to lawy o niskiej lepkości i wysokiej temperaturze...

Jak długo trwają erupcje wulkaniczne?

Czas trwania erupcji jest zróżnicowany – erupcje będące jednorazowym aktem działalności wulkanicznej trwają od kilku minut do kilku godzin, natomiast...

Pseudowulkany

Termin pseudowulkany oznacza wzniesienia stożkowe, czasami również o innych kształtach, z pseudokraterami, utworzone w wyniku eksplozji gazów lub pary wodnej.

Ile jest czynnych wulkanów na świecie?

W holocenie, czyli w czasie ostatnich 10 tys. lat, na obszarach lądowych było czynnych ok. 1500 wulkanów, podczas gdy najprawdopodobniej...

Wulkany stożkowe

Wulkany stożkowe są najbardziej rozpowszechnione na lądzie. Powstają w wyniku wewnątrzpłytowych erupcji eksplozywnych, głównie o charakterze freatomagmowym, oraz erupcji eksplozywno-efuzywnych...

Wulkany tarczowe

Mauna Kea

Wulkany tarczowe tworzą na lądzie najbardziej rozległe budowle wulkaniczne, zwane też polami bazaltów – plateau.

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:19349 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:7423 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:12972 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

Jak powstaje?

Uproszczona wizja relacji pomiędzy ruchem przewodzących płynów w jądrze zewnętrznym a powstawaniem pola magnetycznego Choć ludzie od wieków wykorzystują ziemskie pole...

03-07-2013 Wyświetleń:5619 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

O magnetosferze i zorzy polarnej

Artystyczna wizja ziemskiej magnetosfery w zderzeniu z wiatrem słonecznym. Źródło: NASA

03-07-2013 Wyświetleń:9243 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Zmiany pola i wędrówka biegunów

Ziemskie pole magnetyczne nie jest jednorodne na całym globie. Są miejsca, gdzie jego natężenie jest większe, i takie, w którym...

03-07-2013 Wyświetleń:12168 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin