A+ A A-

W warunkach głębokomorskich ciśnienie wody przeciwdziała odgazowaniu magm i wypływających law, uniemożliwiając ich eksplozywną fragmentację, jednakże do fragmentacji law dochodzi tu wskutek szoku termicznego po zetknięciu z wodą.

Lawy mają najczęściej skład bazaltowy, chociaż zdarzają się również erupcje law kwaśnych i obojętnych. Wulkanizmowi podmorskiemu towarzyszą osuwiska produktów fragmentacji law po stokach budowli wulkanicznych.

•	Lawa wypływająca z wulkanu podmorskiego West Mata (pomiędzy Tonga, Samoa i Fidżi), na głęb. 1220 m p.p.m., 2009. Źródło: Wikimedia CommonsLawa wypływająca z wulkanu podmorskiego West Mata (pomiędzy Tonga, Samoa i Fidżi), na głębokości 1220 m p.p.m., 2009. Źródło: Wikimedia Commons

Przy małej prędkości wydobywania się lawy bazaltowe przybierają formy poduszkowe i powstaje duża ilość szklistego gruzu (hyaloklastytów), a wulkany tworzą wyodrębnione budowle. W trakcie szybkiej produkcji takich law powstają rozległe pokrywy lawowe z mniejszą ilością hyaloklastytów. Erupcje law bazaltowych zachodzą w strefach ryftu oraz na obszarach plam gorąca.
Lawy kwaśne i obojętne tworzą kompleksy strukturalne złożone z kopuł i kryptokopuł, którym często towarzyszą ciała intruzywne (sille i dajki) oraz obficie występujące hyaloklastyty, w wielu przypadkach przemieszczone i przemieszane z osadami morskimi. Erupcje tych law związane są głównie ze strefami subdukcji.

Lawa poduszkowa na dnie morskim. ŹródłO: Wikimedia CommonsLawa poduszkowa na dnie morskim. Źródło: Wikimedia Commons

dr Elżbieta Jackowicz
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Ile jest czynnych wulkanów na świecie?

W holocenie, czyli w czasie ostatnich 10 tys. lat, na obszarach lądowych było czynnych ok. 1500 wulkanów, podczas gdy najprawdopodobniej...

Powstawanie i wznoszenie się magm

Procesy wulkaniczne są częścią składową procesów magmowych, ponieważ niezbędnym warunkiem wystąpienia działalności wulkanicznej jest obecność w głębi Ziemi magm, czyli...

Wulkany kalderowe

Kaldery to duże zagłębienia w budowli wulkanicznej, powstałe w wyniku zapadnięcia się górnej części wulkanu po opróżnieniu zbiornika magmowego.

Erupcje hawajskie

Do erupcji hawajskich zalicza się wylewy law bazaltowych w warunkach subaeralnych. Są to lawy o niskiej lepkości i wysokiej temperaturze...

Erupcje pliniańskie i ultrapliniańskie

Erupcje te obejmują działalność silnie eksplozywną, z podrzędnym udziałem lub przy braku epizodów efuzywnych.

Wulkanizm w przeszłości geologicznej

W historii Ziemi wulkanizm był zarówno istotnym czynnikiem kształtowania jej powierzchni, jak też odegrał ważną rolę w formowaniu się litosfery...

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:19264 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:7356 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:12895 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

Zmiany pola i wędrówka biegunów

Ziemskie pole magnetyczne nie jest jednorodne na całym globie. Są miejsca, gdzie jego natężenie jest większe, i takie, w którym...

03-07-2013 Wyświetleń:12100 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Jak powstaje?

Uproszczona wizja relacji pomiędzy ruchem przewodzących płynów w jądrze zewnętrznym a powstawaniem pola magnetycznego Choć ludzie od wieków wykorzystują ziemskie pole...

03-07-2013 Wyświetleń:5587 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Ziemskie pole magnetyczne

Uproszczony model ziemskiego pola magnetycznego  Nasza planeta zachowuje się jak wielki magnes - wytwarza wokół siebie pole magnetyczne. Pole to oddziałuje...

03-07-2013 Wyświetleń:17222 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin