A+ A A-

W warunkach głębokomorskich ciśnienie wody przeciwdziała odgazowaniu magm i wypływających law, uniemożliwiając ich eksplozywną fragmentację, jednakże do fragmentacji law dochodzi tu wskutek szoku termicznego po zetknięciu z wodą.

Lawy mają najczęściej skład bazaltowy, chociaż zdarzają się również erupcje law kwaśnych i obojętnych. Wulkanizmowi podmorskiemu towarzyszą osuwiska produktów fragmentacji law po stokach budowli wulkanicznych.

•	Lawa wypływająca z wulkanu podmorskiego West Mata (pomiędzy Tonga, Samoa i Fidżi), na głęb. 1220 m p.p.m., 2009. Źródło: Wikimedia CommonsLawa wypływająca z wulkanu podmorskiego West Mata (pomiędzy Tonga, Samoa i Fidżi), na głębokości 1220 m p.p.m., 2009. Źródło: Wikimedia Commons

Przy małej prędkości wydobywania się lawy bazaltowe przybierają formy poduszkowe i powstaje duża ilość szklistego gruzu (hyaloklastytów), a wulkany tworzą wyodrębnione budowle. W trakcie szybkiej produkcji takich law powstają rozległe pokrywy lawowe z mniejszą ilością hyaloklastytów. Erupcje law bazaltowych zachodzą w strefach ryftu oraz na obszarach plam gorąca.
Lawy kwaśne i obojętne tworzą kompleksy strukturalne złożone z kopuł i kryptokopuł, którym często towarzyszą ciała intruzywne (sille i dajki) oraz obficie występujące hyaloklastyty, w wielu przypadkach przemieszczone i przemieszane z osadami morskimi. Erupcje tych law związane są głównie ze strefami subdukcji.

Lawa poduszkowa na dnie morskim. ŹródłO: Wikimedia CommonsLawa poduszkowa na dnie morskim. Źródło: Wikimedia Commons

dr Elżbieta Jackowicz
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Wulkany lądowe (subaeralne)

Wulkany subaeralne to inaczej wulkany lądowe.

Wulkany kalderowe

Kaldery to duże zagłębienia w budowli wulkanicznej, powstałe w wyniku zapadnięcia się górnej części wulkanu po opróżnieniu zbiornika magmowego.

Erupcje freatopliniańskie

Erupcje freatoplinińskie są spowodowane interakcją wody i kwaśnych lub obojętnych magm; charakteryzują się ekstremalnym rozdrobnieniem i rozprzestrzenieniem produktów erupcji.

Powstawanie i wznoszenie się magm

Procesy wulkaniczne są częścią składową procesów magmowych, ponieważ niezbędnym warunkiem wystąpienia działalności wulkanicznej jest obecność w głębi Ziemi magm, czyli...

Wulkany kompleksowe

Do form złożonych zalicza się tzw. wulkany kompleksowe, czyli wulkany z sylwetką zniekształconą przez pasożytnicze stożki lub kopuły dobudowane na...

Wulkany stożkowe

Wulkany stożkowe są najbardziej rozpowszechnione na lądzie. Powstają w wyniku wewnątrzpłytowych erupcji eksplozywnych, głównie o charakterze freatomagmowym, oraz erupcji eksplozywno-efuzywnych...

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:20298 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:7948 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:13544 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

O magnetosferze i zorzy polarnej

Artystyczna wizja ziemskiej magnetosfery w zderzeniu z wiatrem słonecznym. Źródło: NASA

03-07-2013 Wyświetleń:9738 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Zmiany pola i wędrówka biegunów

Ziemskie pole magnetyczne nie jest jednorodne na całym globie. Są miejsca, gdzie jego natężenie jest większe, i takie, w którym...

03-07-2013 Wyświetleń:12768 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Oddziaływanie na skały

Jak magnetyzm oddziałuje na skały, czyli kto kogo przyciągnie i na czyją stronę Ziemskie pole magnetyczne, jak również pole magnetyczne wywołane...

03-07-2013 Wyświetleń:4785 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin