A+ A A-

Mają one postać płaskich, rozległych wzgórz, których średnica podstawy często 20-krotnie przekracza wysokość, a ich stoki są łagodnie nachylone pod kątem 6–8°. Wulkany te, zbudowane z law bazaltowych, występują zazwyczaj w grupach i tworzą ciągi górskie usytuowane na szczelinach wulkanicznych; przykładem są wulkany hawajskie o średnicy podstawy ok. 100 km i wys. ponad 4 km, wulkany islandzkie i wulkany wysp Galápagos.

Wulkan tarczowy Mauna Kea, Hawaje. Źródło: Wikimedia commons Wulkan tarczowy Mauna Kea, Hawaje. Źródło: Wikimedia Commons

dr Elżbieta Jackowicz
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Wulkany kompleksowe

Do form złożonych zalicza się tzw. wulkany kompleksowe, czyli wulkany z sylwetką zniekształconą przez pasożytnicze stożki lub kopuły dobudowane na...

Erupcje surtsejskie

Erupcje surtsejskie, typowe dla wulkanizmu płytkowodnego, są „mokrym" odpowiednikiem erupcji strombolijskich.

Czy można przewidzieć wybuch wulkanu?

Istnieje szereg symptomów zapowiadających nadchodzącą erupcję (m.in. aktywność sejsmiczna, ożywienie ekshalacji wulkanicznych, deformacja sylwetki wulkanu), których rozpoznaniem i interpretacją zajmują...

Powstawanie i wznoszenie się magm

Procesy wulkaniczne są częścią składową procesów magmowych, ponieważ niezbędnym warunkiem wystąpienia działalności wulkanicznej jest obecność w głębi Ziemi magm, czyli...

Pseudowulkany

Termin pseudowulkany oznacza wzniesienia stożkowe, czasami również o innych kształtach, z pseudokraterami, utworzone w wyniku eksplozji gazów lub pary wodnej.

Wulkany podmorskie

Wulkany podmorskie powstają w wyniku erupcji freatomagmowych, które przy ciśnieniu słupa wody o wysokości co najmniej 500–1000 m produkują lawy...

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:20046 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:7806 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:13396 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

Zmiany pola i wędrówka biegunów

Ziemskie pole magnetyczne nie jest jednorodne na całym globie. Są miejsca, gdzie jego natężenie jest większe, i takie, w którym...

03-07-2013 Wyświetleń:12612 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

O magnetosferze i zorzy polarnej

Artystyczna wizja ziemskiej magnetosfery w zderzeniu z wiatrem słonecznym. Źródło: NASA

03-07-2013 Wyświetleń:9621 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Minerały ferromagnetyczne

Wszystkie minerały ferromagnetyczne zawierają żelazo. Pierwiastek ten w stanie czystym występuje jedynie w meteorytach, jednakże w przyrodzie jest dużo związków...

03-07-2013 Wyświetleń:10952 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin