A+ A A-

Wulkany wybuchające pod lodem (lub pod wodą z roztopionego lodu) są zbudowane z utworów podobnych do tych, z których składają się wulkany podmorskie, a ponadto z niewielkiej ilości produktów erupcji subaeralnych (zarówno law, jak też materiałów piroklastycznych).

Do charakterystycznych form morfologicznych należą kopce, grzbiety i góry stołowe, zwane tujami, o stromych zboczach i wierzchołku długości do ok. 1 km, często pokrytym lawą; tego typu wulkany są znane m.in. z Islandii (strefa wschodniego ryftu), obydwu Ameryk i Aleutów.

Tuja Herðubreið, Islandia, 2005. Źródło: Wikimedia CommonsTuja Herðubreið, Islandia, 2005. Źródło: Wikimedia Commons

dr Elżbieta Jackowicz
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Przyczyny wulkanizmu

W odróżnieniu od wulkanizmu innych ciał Układu Słonecznego, globalny obraz wulkanizmu ziemskiego wpisuje się w model tektoniki płyt litosfery, zgodnie...

Ogólne klasyfikacje wulkanów

Wulkany można podzielić zależnie od przebiegu erupcji, a także od procesów powierzchniowych zachodzących po erupcji.

Wskaźnik eksplozywności

W 1982 r. wprowadzono podział erupcji na podstawie wskaźnika eksplozywności (VEI – volcanic explosivity index).

Erupcje freatopliniańskie

Erupcje freatoplinińskie są spowodowane interakcją wody i kwaśnych lub obojętnych magm; charakteryzują się ekstremalnym rozdrobnieniem i rozprzestrzenieniem produktów erupcji.

Erupcje subpliniańskie

Erupcje subpliniańskie mają charakter eksplozywny lub mieszany, a ich produkty wywodzą się z lepkich, kwaśnych magm o wysokiej zawartości gazów...

Kopuły lawowe

Kopuły lawowe powstają w wyniku spiętrzenia lepkiej lawy (np. ryolitowej). Tworzą się bezpośrednio nad kraterem wulkanicznym, z którego też na...

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:19264 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:7356 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:12895 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

O magnetosferze i zorzy polarnej

Artystyczna wizja ziemskiej magnetosfery w zderzeniu z wiatrem słonecznym. Źródło: NASA

03-07-2013 Wyświetleń:9178 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Oddziaływanie na skały

Jak magnetyzm oddziałuje na skały, czyli kto kogo przyciągnie i na czyją stronę Ziemskie pole magnetyczne, jak również pole magnetyczne wywołane...

03-07-2013 Wyświetleń:4519 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Zmiany pola i wędrówka biegunów

Ziemskie pole magnetyczne nie jest jednorodne na całym globie. Są miejsca, gdzie jego natężenie jest większe, i takie, w którym...

03-07-2013 Wyświetleń:12100 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin