A+ A A-

Wulkanizm

zespół procesów związanych z przemieszczaniem się magm z wnętrza Ziemi do jej powierzchni, gdzie wydobywają się one w formie produktów o różnym stanie skupienia (law, bomb, popiołów i gazów wulkanicznych). Miejsce, w którym magma lub pochodzące z niej produkty osiągają powierzchnię Ziemi nazywa się wulkanem, natomiast wydobywanie się z wulkanu jakiegokolwiek materiału wulkanicznego określane jest erupcją wulkaniczną.

Wulkanizm w przeszłości geologicznej

  • Elżbieta Jackowicz
  • odsłon: 4062

W historii Ziemi wulkanizm był zarówno istotnym czynnikiem kształtowania jej powierzchni, jak też odegrał ważną rolę w formowaniu się litosfery, atmosfery i hydrosfery w początkowych fazach rozwoju planetarnego.

Typy i lokalizacja

  • Elżbieta Jackowicz
  • odsłon: 6826

Zgodnie z modelem tektoniki płyt litosfery współczesny i dawny wulkanizm reprezentuje następujące typy regionalne

Powstawanie i wznoszenie się magm

  • Elżbieta Jackowicz
  • odsłon: 6827

Procesy wulkaniczne są częścią składową procesów magmowych, ponieważ niezbędnym warunkiem wystąpienia działalności wulkanicznej jest obecność w głębi Ziemi magm, czyli stopów powstałych z upłynnienia skał, z których jest ona zbudowana.

Przyczyny wulkanizmu

  • Elżbieta Jackowicz
  • odsłon: 11291

W odróżnieniu od wulkanizmu innych ciał Układu Słonecznego, globalny obraz wulkanizmu ziemskiego wpisuje się w model tektoniki płyt litosfery, zgodnie z którym litosfera (skorupa ziemska wraz z najwyższą częścią górnego płaszcza) składa się z wielu sztywnych płyt skalnych, przesuwających się po plastycznym podłożu, zwanym astenosferą.

Ile wulkanów wybucha w ciągu roku?

  • Elżbieta Jackowicz
  • odsłon: 3959

W ciągu każdego roku dokumentuje się aktywność ok. 50-70 wulkanów. Z czasów historycznych zachowały się opisy erupcji ok. 550 wulkanów.

dr Elżbieta Jackowicz
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Erupcje strombolijskie

Siłą napędową erupcji strombolijskich są wybuchy dużych pęcherzy gazowych w magmie znajdującej się blisko powierzchni ziemi.

Wulkany kalderowe

Kaldery to duże zagłębienia w budowli wulkanicznej, powstałe w wyniku zapadnięcia się górnej części wulkanu po opróżnieniu zbiornika magmowego.

Powstawanie i wznoszenie się magm

Procesy wulkaniczne są częścią składową procesów magmowych, ponieważ niezbędnym warunkiem wystąpienia działalności wulkanicznej jest obecność w głębi Ziemi magm, czyli...

Czy można przewidzieć wybuch wulkanu?

Istnieje szereg symptomów zapowiadających nadchodzącą erupcję (m.in. aktywność sejsmiczna, ożywienie ekshalacji wulkanicznych, deformacja sylwetki wulkanu), których rozpoznaniem i interpretacją zajmują...

Erupcje wulkaniańskie

Erupcje wulkaniańskie należą do erupcji freatomagmowych, zachodzących na obszarach lądowych.

Ile wulkanów wybucha w ciągu roku?

W ciągu każdego roku dokumentuje się aktywność ok. 50-70 wulkanów. Z czasów historycznych zachowały się opisy erupcji ok. 550 wulkanów. dr...

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:21539 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:8322 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:14076 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

Ziemskie pole magnetyczne

Uproszczony model ziemskiego pola magnetycznego  Nasza planeta zachowuje się jak wielki magnes - wytwarza wokół siebie pole magnetyczne. Pole to oddziałuje...

03-07-2013 Wyświetleń:18870 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Minerały ferromagnetyczne

Wszystkie minerały ferromagnetyczne zawierają żelazo. Pierwiastek ten w stanie czystym występuje jedynie w meteorytach, jednakże w przyrodzie jest dużo związków...

03-07-2013 Wyświetleń:11446 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Oddziaływanie na skały

Jak magnetyzm oddziałuje na skały, czyli kto kogo przyciągnie i na czyją stronę Ziemskie pole magnetyczne, jak również pole magnetyczne wywołane...

03-07-2013 Wyświetleń:5015 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin