A+ A A-

Wszystkie minerały ferromagnetyczne zawierają żelazo. Pierwiastek ten w stanie czystym występuje jedynie w meteorytach, jednakże w przyrodzie jest dużo związków zawierających żelazo w stanie utlenionym, uwodnionym lub zredukowanym. Najczęstsze minerały ferromagnetyczne to tlenki żelaza (np. magnetyt, hematyt, maghemit), siarczki żelaza, takie jak greigit czy pirotyn, lub wodorotlenki żelaza, np. getyt.

Najistotniejsze dla badań paleomagnetycznych są tlenki żelaza, które stanowią zbiór minerałów o składzie chemicznym wynikającym z kombinacji trzech związków: FeO – Fe2O3 – TiO2. Tworzą one dwa podstawowe szeregi: szereg tytanomagnetytowy o krańcowym składzie Fe3O4 (magnetyt) – Fe2TiO4 (ulwospinel) i szereg tytanohematytowy o krańcowym składzie Fe2O3 (hematyt) – FeTiO3 (ilmenit). Minerały w tych szeregach różnią się właściwościami magnetycznymi, które słabną wraz ze wzrostem liczby atomów tytanu zastępujących żelazo.

Kombinacje związków tlenków żelaza w trójkącie FeO – Fe2O3 – TiO2, na podstawie L. Tauxe 2002Kombinacje związków tlenków żelaza w trójkącie FeO – Fe2O3 – TiO2, na podstawie L. Tauxe 2002 

 

  • Magnetyt, Ural
  • Magnetyt, Sudety
  • Hematyt, Niemcy
  • Hematyt, Góry Świętokrzyskie

Joanna Roszkowska-Remin
Państwowy Instytut Geologiczny

Wulkanizm

Erupcje subaeralne i płytkomorskie

typy erupcji

Podział erupcji subaeralnych i płytkowodnych na typy, oparty na ich przebiegu, ma długoletnią tradycję i w miarę rozwoju wiedzy o...

Erupcje subglacjalne

tuja

Erupcje subglacjalne są wielofazowe. W ich wyniku powstają wulkany o urwistych zboczach i z płaskim wierzchołkiem, zwane tujami.

Ile jest czynnych wulkanów na świecie?

W holocenie, czyli w czasie ostatnich 10 tys. lat, na obszarach lądowych było czynnych ok. 1500 wulkanów, podczas gdy najprawdopodobniej...

Wulkany tarczowe

Mauna Kea

Wulkany tarczowe tworzą na lądzie najbardziej rozległe budowle wulkaniczne, zwane też polami bazaltów – plateau.

Ile wulkanów wybucha w ciągu roku?

W ciągu każdego roku dokumentuje się aktywność ok. 50-70 wulkanów. Z czasów historycznych zachowały się opisy erupcji ok. 550 wulkanów. dr...

Wulkany stożkowe

Wulkany stożkowe są najbardziej rozpowszechnione na lądzie. Powstają w wyniku wewnątrzpłytowych erupcji eksplozywnych, głównie o charakterze freatomagmowym, oraz erupcji eksplozywno-efuzywnych...

Trzęsienia ziemi

Gdzie ziemia trzęsie się najczęściej…

Geograficzne rozmieszczenie epicentrów trzęsień ziemi pozwala na wydzielenie obszarów o różnej aktywności sejsmicznej: sejsmicznych, asejsmicznych i pensejsmicznych.

17-08-2012 Wyświetleń:20045 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Anatomia trzęsienia ziemi

Powierzchnię Ziemi przywykliśmy traktować jak stabilną opokę, której możemy w pełnić zaufać - wznosić na niej wielkie budynki, mosty, drogi...

17-08-2012 Wyświetleń:7806 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Wszystko przez te płyty! Ziemia składa się z kilku warstw, które charakteryzują się różnymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zewnętrzna, sztywna warstwa...

17-08-2012 Wyświetleń:13395 Trzęsienia ziemi Grzegorz Wróbel

Magnetyzm

Zmiany pola i wędrówka biegunów

Ziemskie pole magnetyczne nie jest jednorodne na całym globie. Są miejsca, gdzie jego natężenie jest większe, i takie, w którym...

03-07-2013 Wyświetleń:12611 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

Jak powstaje?

Uproszczona wizja relacji pomiędzy ruchem przewodzących płynów w jądrze zewnętrznym a powstawaniem pola magnetycznego Choć ludzie od wieków wykorzystują ziemskie pole...

03-07-2013 Wyświetleń:5831 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin

O magnetosferze i zorzy polarnej

Artystyczna wizja ziemskiej magnetosfery w zderzeniu z wiatrem słonecznym. Źródło: NASA

03-07-2013 Wyświetleń:9619 Ziemski magnetyzm Joanna Roszkowska-Remin