Skorupa oceaniczna pokrywa około 60% powierzchni Ziemi. Jest wyraźnie cieńsza od skorupy kontynentalnej - osiąga zaledwie 5-8 km grubości, za to odznacza się większą gęstością (3,0 g/cm3).
Rozpościera się głównie pod wodami oceanów, choć buduje także dna mórz odciętych od otwartego oceanu łukiem wysp, a niekiedy stanowi podłoże mórz międzykontynentalnych, np. Morza Śródziemnego, które jest reliktem dawnego oceanu. Czasami jej fragmenty można znaleźć na lądzie, wkomponowane w obręb górotworów - są to tzw. ofiolity.
Skorupa oceaniczna ma dość prostą budowę. Składa się z warstwy osadowej i leżącego poniżej kompleksu zasadowych skał magmowych.
Skały osadowe niemal w całości przykrywają dno oceanu, za wyjątkiem wysokich szczytów grzbietów śródoceanicznych. Są one przeważnie słabo skonsolidowane bądź luźne i niezdeformowane. Miąższość pokrywy osadowej wynosi średnio 300-500 m i sukcesywnie wzrasta w kierunku kontynentów, gdzie dochodzi nawet do 2 km.
Zespół zasadowych skał magmowych stanowią kolejno:
- bazaltowe lawy poduszkowe – powstałe w wyniku podwodnej erupcji i gwałtownego stygnięcia w zetknięciu z chłodnymi wodami oceanu. Lawy te uformowane są w buły przypominające poduszki.
- zespół dajkowy – warstwa bazaltu (magmowej skały wylewnej) poprzecinana licznymi dajkami, czyli żyłami zastygłej magmy, które przebijały się do dna oceanicznego w poprzek starszych warstw bazaltowych. Jest on efektem przenikania i zastygania magmy w szczelinach powstałych w bazalcie w wyniku rozrastania się i rozciągania skorupy oceanicznej. Lawy poduszkowe wraz z zespołem dajkowym tworzą warstwę o grubości 0,7-2 km.
- warstwa gabra – czyli głębinowych skał magmowych, które powstały z tego samego stopu magmowego co bazalty, mają więc taki sam skład chemiczny. Różnica polega na tym, że gabro krystalizuje na znacznej głębokości, w warunkach powolnego stygnięcia magmy, umożliwiających wzrost dużych, dobrze wykształconych minerałów, a bazalty powstają na skutek szybkiego stygnięcia magmy blisko lub na powierzchni ziemi, dlatego ziarna mineralne tej skały są bardzo drobne, często niewidoczne gołym okiem. Warstwa gabra osiąga największą grubość w kompleksie skał skorupy oceanicznej, rzędu 3-5 km, od dołu kontaktuje ze skałami płaszcza – perydotytami.
Skorupa oceaniczna jest stosunkowo młoda. Wiek najstarszych skał w dnie oceanicznym nie przekracza 200 mln lat (jura), a najmłodsze stale powstają w strefach ryftów – pęknięć skorupy, przez które wydostają się świeże porcje lawy. W ten sposób skorupa oceaniczna stale się rozrasta, w tempie do 13 cm na rok. Mimo to powierzchnia den oceanicznych nie powiększa się w sposób zasadniczy, a to za sprawą stref subdukcji, w których najstarsze partie skorupy oceanicznej pogrążają się pod skorupę kontynentalną lub inne fragmenty skorupy oceanicznej i na dużej głębokości, rzędu 600-700 km, ulegają przetopieniu. W ten sposób część skorupy oceanicznej ulega zniszczeniu.
Schemat rozwoju skorupy oceanicznej – przyrastanie w strefie ryftowej i przetapianie w strefie subdukcji
