Meteoryty, tak jak skały na Ziemi, różnią się od siebie nie tylko miejscem pochodzenia, ale również składem. Dzielimy je przede wszystkim na meteoryty kamienne (chondryty i achondryty), żelazne i żelazno-kamienne.
Meteoryty kamienne są najpospolitsze. Stanowią około 86% wszystkich meteorytów spadających na Ziemię i 66% wszystkich zebranych, ponieważ są one trudne do odnalezienia, gdyż nie można używać wykrywacza metali. W zależności od składu dzielimy je na:
- Chondryty od greckiego słowa chondros, co oznacza ziarno. Meteoryty te składają się z kulistych ziaren krzemianowych powstałych w wyniku szybkiego ochłodzenia stopu krzemianowego. Większość z nich pochodzi z pasa asteroid rozciągającego się pomiędzy orbitą Marsa a Jowisza. Rzadziej spotykane są chondryty węgliste, które powstały dalej od naszej gwiazdy - tam, gdzie powstawały gazowe olbrzymy: Saturn, Jowisz i Uran. Te rzadkie meteoryty zawierają minerały uwodnione i domieszki związków organicznych i mogły mieć udział w powstaniu i rozwoju życia na Ziemi.
- Achondryty to meteoryty wybite w wyniku kolizji z innymi skalnymi planetoidami z krzemianowej powłoki planetoid, Księżyca lub Marsa. Są one podobne do niektórych ziemskich skał magmowych, np. perydotytów, piroksenitów i bazaltów.
Meteoryty żelazne są stosunkowo łatwe do odróżnienia od ziemskich skał i dlatego, mimo że spada ich około 5 %, to stanowią one aż 30% wszystkich znalezisk. Pochodzą one z wewnętrznych części (żelaznego jądra) planetoid lub planet. Główny ich budulec to żelazo i nikiel. Cechą charakterystyczną i pomocną w ich diagnostyce może być bardzo duży ciężar właściwy.
Meteoryty żelazno-kamienne to najładniejsze i bardzo rzadko spotykane meteoryty. Powstały one w partiach granicznych między krzemianowym płaszczem a żelaznym jądrem planetoid lub planet. Stanowią one około 9% wszystkich meteorytów spadających na powierzchnię Ziemi. Szczególnie charakterystycznymi meteorytami z tej grupy są pallasyty, składające się z żelazowo-niklowego tła, w którym są zatopione oliwiny.
Joanna Roszkowska-Remin
Państwowy Instytut Geologiczny
