Od lat rozwijane są badania umożliwiające prognozowanie terminów i skali przyszłych erupcji oraz ich następstw. Podstawą tych badań jest wszechstronny, ciągły monitoring czynnych obecnie wulkanów i obszarów aktywnych wulkanicznie. Monitoring prowadzą instytuty wulkanologii, obserwatoria wulkaniczne, różnego typu centra (np. poszukiwań wulkanicznych, teleobserwacji informacyjnej) i służby wulkanologiczne.